Tìm hiểu chung hội chứng tiểu não

Hội chứng tiểu não là gì?

Tiểu não là vùng não duy trì sự cân bằng vận động và hiệu chỉnh các chuyển động, đóng vai trò trung tâm trong việc duy trì dáng đi, tư thế, sự thăng bằng và sự phối hợp các chuyển động phức tạp. Các rối loạn thần kinh phổ biến như đột quỵ, đa xơ cứng và u não thường gây ra hội chứng tiểu não. Một số loại thuốc cũng có thể gây ra hội chứng tiểu não.

Điều trị hội chứng tiểu não tùy thuộc vào nguyên nhân. Các thiết bị như xe tập đi và gậy có thể giúp duy trì vận động độc lập. Vật lý trị liệu, trị liệu nghề nghiệp, trị liệu ngôn ngữ và tập thể dục thường xuyên cũng có thể giúp ích.

Triệu chứng hội chứng tiểu não

Những dấu hiệu và triệu chứng của hội chứng tiểu não

Các triệu chứng của hội chứng tiểu não có thể bao gồm:

• Vấn đề về thăng bằng, chóng mặt hoặc choáng váng;
• Giảm trương lực cơ;
• Các vấn đề về mắt, bao gồm nhìn đôi và chuyển động mắt không tự chủ (rung giật nhãn cầu);
• Run khi thực hiện các chuyển động cơ;
• Dáng đi như người say rượu;
• Mất trí nhớ;
• Nói chậm và nói ngọng;

Những người bị thoái hóa tiểu não cũng có thể mắc các rối loạn sức khỏe tâm thần như:

• Rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD);
• Rối loạn phổ tự kỷ;
• Tâm thần phân liệt;

Bất thường dáng đi là triệu chứng thường gặp của hội chứng tiểu não

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Vì việc chẩn đoán và điều trị càng sớm thì khả năng phục hồi càng cao. Do đó, khi có triệu chứng như giảm thăng bằng, run khi vận động, rối loạn lời nói hay bất cứ triệu chứng nào của hội chứng tiểu não, hãy đến gặp bác sĩ chuyên khoa thần kinh càng sớm càng tốt.

Nguyên nhân hội chứng tiểu não

Có nhiều tình trạng có thể gây hội chứng tiểu não, bao gồm:

• Rối loạn sử dụng rượu: Rối loạn sử dụng rượu như nghiện rượu có thể dẫn đến thiếu hụt thiamine (vitamin B1). Điều này làm gián đoạn chức năng não và gây tổn thương tế bào. 
• Rối loạn thoái hóa thần kinh: Một số rối loạn gây thoái hóa thần kinh ở tủy sống và não, bao gồm cả tiểu não. Các bệnh này bao gồm chứng teo đa hệ thống, bệnh Creutzfeldt-Jakob và bệnh đa xơ cứng (MS).
• Hội chứng cận ung thư: Hội chứng cận ung thư thường xảy ra nhất do ung thư phổi, buồng trứng hoặc vú hoặc u lympho. Hội chứng tiểu não có thể xuất hiện nhiều tháng hoặc nhiều năm trước khi ung thư được chẩn đoán.
• Thuốc: Rối loạn vận động là tác dụng phụ tiềm ẩn của một số loại thuốc. Nó có thể do thuốc an thần như Phenobarbital và Benzodiazepin gây ra. Nó cũng có thể do thuốc chống co giật, đặc biệt là Phenytoin. Một số loại hóa trị cũng có thể gây ra rối loạn vận động.

Nguyên nhân phổ biến nhất gây bệnh hội chứng tiểu não là do rối loạn sử dụng rượu

Nguy cơ hội chứng tiểu não

Những ai có nguy cơ mắc hội chứng tiểu não?

Những người có tiền sử gia đình mắc hội chứng tiểu não có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.

Yếu tố làm tăng nguy cơ mắc phải hội chứng tiểu não

Các yếu tố làm tăng nguy cơ mắc hội chứng tiểu não bao gồm:

• Uống quá nhiều rượu trong thời gian dài;
• Mắc bệnh suy giáp hoặc suy tuyến cận giáp;
• Tiếp xúc với kim loại nặng, chẳng hạn như chì hoặc thủy ngân.

Phương pháp chẩn đoán & điều trị hội chứng tiểu não

Phương pháp xét nghiệm và chẩn đoán hội chứng tiểu não

Nếu bác sĩ nghi ngờ bạn bị hội chứng tiểu não, họ sẽ tiến hành đánh giá cẩn thận các triệu chứng của bạn. Họ cũng sẽ xem xét tiền sử bệnh lý cá nhân và gia đình của bạn.

Để xác nhận chẩn đoán, bác sĩ của bạn có thể sẽ chỉ định thêm một số xét nghiệm.

Các xét nghiệm bác sĩ sử dụng để chẩn đoán hội chứng tiểu não bao gồm:

• Chọc dò dịch não tủy: Xét nghiệm giúp tìm được các dấu hiệu nhiễm trùng hoặc hội chứng cận ung trong dịch não tủy.
• Xét nghiệm máu: Đánh giá chức năng của cơ quan và xác định thiếu vitamin nào hay không.
• Các xét nghiệm hình ảnh học như chụp CT, MRI: Những xét nghiệm này cho thấy dấu hiệu tổn thương mô não. Họ cũng có thể phát hiện các vấn đề như khối u và đột quỵ não.
• Xét nghiệm di truyền: Xét nghiệm giúp tìm các gen đột biến gây bệnh và đánh giá mức độ di truyền trong gia đình.

Chụp CT có thể giúp bác sĩ chẩn đoán hội chứng tiểu não

Phương pháp điều trị hội chứng tiểu não

Nội khoa

Việc điều trị thường phụ thuộc vào nguyên nhân cơ bản gây ra hội chứng tiểu não. Tuy nhiên, thuốc đôi khi có thể giúp kiểm soát một số triệu chứng nhất định, bao gồm run hoặc các vấn đề khi đi bộ và chóng mặt.

Phương pháp điều trị hội chứng tiểu não do hội chứng cận u có thể bao gồm:

• Hóa trị;
• Xạ trị;
• Thuốc ức chế miễn dịch;
• Liệu pháp miễn dịch.

Điều trị hội chứng tiểu não liên quan đến rượu có thể bao gồm:

• Không uống rượu;
• Bạn cũng có thể cần thực phẩm bổ sung thiamin và các vitamin B khác;
• Thuốc bổ sung thiamine.

Những người mắc bất kỳ dạng hội chứng tiểu não nào cũng có thể cần vật lý trị liệu, trị liệu nghề nghiệp hoặc trị liệu ngôn ngữ. Các liệu pháp này có thể giúp bạn cải thiện:

• Kỹ năng vận động để bạn có thể thực hiện các hoạt động hàng ngày;
• Sức mạnh và sự phối hợp của cơ;
• Kỹ năng nuốt, nói và ngôn ngữ.

Ngoại khoa

Nếu nguyên nhân dẫn đến hội chứng tiểu não là đột quỵ, u não, các bác sĩ có thể chỉ định phẫu thuật để điều trị và ngăn ngừa biến chứng của bệnh.

Bác sĩ có thể chỉ định phẫu thuật nếu nguyên nhân gây bệnh là do đột quỵ hoặc u não 

Chế độ sinh hoạt & phòng ngừa hội chứng tiểu não

Những thói quen sinh hoạt có thể giúp bạn hạn chế diễn tiến của hội chứng tiểu não

Chế độ sinh hoạt:

• Thực hành lối sống lành mạnh, không uống rượu bia, không hút thuốc lá, ngủ sớm và tập thể dục thường xuyên.
• Hãy đến gặp ngay bác sĩ nếu có các triệu chứng của hội chứng tiểu não đặc biệt là các triệu chứng như rối loạn vận động, ngôn ngữ, thăng bằng hay có bất kỳ lo lắng nào trong quá trình điều trị của bạn.

Chế độ dinh dưỡng:

Nếu nguyên nhân dẫn đến hội chứng tiểu não là do rối loạn sử dụng rượu dẫn đến thiếu vitamin, bạn nên thay đổi chế độ ăn bằng cách bổ sung các thực phẩm giàu vitamin B1 như:

• Ngũ cốc nguyên hạt;
• Bánh mì;
• Thịt nạc;
• Cá đặc biệt là cá hồi, cá ngừ;
• Rau cần;
• Ngô;
• Hạt hướng dương;
• Cam;
• Táo;
• Sữa chua.

Bổ sung các thực phẩm chứa Thiamin giúp điều trị hội chứng tiểu não do rối loạn sử dụng rượu

Phương pháp phòng ngừa hội chứng tiểu não hiệu quả

Không uống rượu có thể làm giảm đáng kể nguy cơ mắc hội chứng tiểu não liên quan đến rượu. Nhưng không có bất kỳ chiến lược phòng ngừa nào được chứng minh hiệu ở các dạng bệnh khác.