Cứ ba người bị ung thư thì có một người gặp vấn đề về sức khỏe tinh thần như trầm cảm hoặc rối loạn lo âu trước, trong hoặc sau khi điều trị. Do đó, điều trị tâm lý cho bệnh nhân ung thư được ứng dụng phổ biến và mang lại rất nhiều tác động tích cực. Vậy cụ thể cách áp dụng như thế nào, cần chú ý điều gì? Mời bạn tham khảo ngay những thông tin sau đây!
Tại sao nên kết hợp điều trị tâm lý cho bệnh nhân ung thư?
Các phương pháp điều trị ung thư phổ biến hiện nay có thể kể đến là: Phẫu thuật, hóa trị, xạ trị, liệu pháp miễn dịch… Hầu hết chúng đều khiến cơ thể gặp phải một số tình trạng như: Mệt mỏi, suy nhược, rụng tóc, buồn nôn, đau đớn… và tác động đáng kể về mặt tinh thần của bệnh nhân và gia đình họ, gây ra sự sợ hãi, cô lập. Và lúc này, việc trị liệu tâm lý cần được áp dụng. Đây thường là liệu pháp phối hợp với những cách điều trị thông thường để giúp bạn thư giãn, tập trung tâm trí để bạn có thể kiểm soát cảm xúc, từ đó cải thiện thể trạng của mình.
Cơ chế hoạt động của biện pháp điều trị tâm lý cho bệnh nhân ung thư
Khi cơ thể bị căng thẳng, lo lắng hay những cảm xúc tiêu cực, hệ thần kinh trung ương sẽ chỉ đạo tiết ra nhiều hormon cortisol. Hormone này sẽ đưa máu, chất dinh dưỡng đến não và cơ bắp của bạn để chúng có thể phản ứng với mối đe dọa đang xảy ra. Điều này sẽ khiến cơ bắp của bạn căng cứng, nhịp thở gấp gáp và tim đập nhanh hơn. Điều đó sẽ ức chế hoạt động khác trong cơ thể, bao gồm cả hệ thống miễn dịch.
Nếu tình trạng căng thẳng kéo dài có thể ảnh hưởng xấu đến bệnh ung thư và mức độ đáp ứng của cơ thể với các phương pháp điều trị như hóa trị, xạ trị. Sử dụng điều trị tâm lý cho bệnh nhân ung thư lúc này sẽ giúp bạn thư giãn và làm giảm các tác động trên, giúp kiểm soát tình trạng bệnh tốt hơn.
Điều trị tâm lý cho bệnh nhân ung thư hiện nay như thế nào?
Dưới đây là một số liệu pháp đang được ứng dụng phổ biến, mời bạn cùng tham khảo:
1. Thiền: Đã xuất hiện trên thế giới từ hàng ngàn năm nay. Đây là phương pháp tập trung vào hơi thở, chỉ cần ngồi yên lặng và hít thở sâu. Đôi khi bạn có thể lặp lại một từ hoặc cụm từ nào đó. Điều này sẽ giúp kiểm soát suy nghĩ và hơi thở để giúp bạn thư giãn.
Mặc dù đơn giản nhưng thiền có thể mang lại nhiều lợi ích cho những người bị ung thư. Như thiền chánh niệm, trong đó bạn chỉ tập trung vào khoảnh khắc hiện tại và hơi thở, sẽ giúp giảm bớt căng thẳng, nâng cao sức khỏe của bạn.
2. Hít thở sâu: Bạn chỉ cần hít vào sâu từ cơ hoành, giữ trong vài giây và sau đó từ từ thở ra. Chỉ vài phút mỗi ngày có thể giúp bạn cảm thấy thư thái hơn. Trong một nghiên cứu, hít thở sâu cải thiện rõ rệt chất lượng cuộc sống ở những người bị ung thư vú được điều trị bằng hóa trị liệu.
3. Tập giãn cơ: Kỹ thuật này giúp thư giãn từng nhóm cơ và toàn bộ cơ thể. Liệu pháp này có thể giúp người ung thư kiểm soát các tác dụng phụ như:
- Lo lắng và căng thẳng.
- Mệt mỏi.
- Nôn, buồn nôn.
- Đau đớn.
- Khó ngủ.
Cách thực hiện rất đơn giản: bạn chỉ cần tìm một vị trí yên tĩnh, nằm thả lỏng, rồi bắt đầu gập và thư giãn cơ khớp bắt đầu từ ngón chân, bàn chân, mắt cá chân, cẳng chân, bụng, ngực, ngón tay, cánh tay, vai, cổ và mặt.
4. Tưởng tượng: Bạn cần tập trung vào một khung cảnh dễ chịu để hướng tâm trí của bạn khỏi những suy nghĩ căng thẳng liên quan đến bệnh ung thư hoặc các phương pháp điều trị đang diễn ra.
Hãy sử dụng tất cả các giác quan của bạn, nghĩ tới khung cảnh đứng trước như một hồ nước với những ngọn núi ở phía xa, cảm nhận làn gió nhẹ trên khuôn mặt, nghe gió gợn sóng nước. Hãy tưởng tượng căng thẳng của bạn là một con thuyền nhỏ đang di chuyển ra hướng khác và rời xa bạn.
Chỉ cần khoảng 20 phút mỗi ngày có thể giúp bạn giảm căng thẳng và lo lắng, kiểm soát nhịp tim và nhịp thở, điều hòa huyết áp, giảm đau đớn và các tác dụng phụ khác trong điều trị, đồng thời tăng cường hệ miễn dịch, giúp quá trình hồi phục sức khỏe diễn ra hiệu quả hơn.
5. Yoga: Đây là sự kết hợp của các bài tập thể dục cùng hít thở sâu và thư giãn, cũng với đó là một loạt các tư thế kéo căng cơ và cân bằng. Nó có thể giúp những người bị ung thư tăng cường sức mạnh, ngủ ngon hơn, cải thiện thể trạng và chất lượng cuộc sống.
Ngoài ra, bạn cũng có thể tự lựa chọn cho mình một phương pháp thư giãn khác, chẳng hạn như đọc sách, nghe nhac, tản bộ… miễn là cảm thấy hạnh phúc, tâm hồn được thư giãn, không còn vướng bận.
Cùng với đó, các chuyên gia cũng đưa ra lời khuyên nên song song chú ý đến chế độ sinh hoạt và dinh dưỡng, đặc biệt là bổ sung các hoạt chất có khả năng ức chế sự phát triển của khối u, chống oxy hóa và nâng cao sức đề kháng cho cơ thể. Hiện nay, Fucoidan là “ứng cử viên” sáng giá nhất, đã được chứng minh hiệu quả và tính an toàn qua rất nhiều nghiên cứu. Ngoài ra, Fucoidan còn được phối hợp với Beta glucan và Nghệ đen để tăng cường hiệu quả điều trị.
